Ναύπακτος – Σταυροδρόμι - Γέφυρα πολιτισμών - Όψεις της εβραϊκής παρουσίας στη Ναύπακτο-Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός «Δίκαιος των Εθνών» .

Το απόγευμα της Παρασκευής 31 Μαΐου 2013 στο Φετιχιέ Τζαμί Ναυπάκτου, έγιναν τα εγκαίνια της έκθεσης: Όψεις της εβραϊκής παρουσίας στη Ναύπακτο-Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός «Δίκαιος των Εθνών». Την τελετή εγκαινίων πραγματοποίησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ.κ. Ιερόθεος, ο Προϊστάμενος της 22ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων δρ Ι. Χουλιαράς και ο Δήμαρχος Ναυπακτίας Γ. Μπουλές. Στην έκθεση, προϊόν συνεργασίας της 22ας Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, του Δήμου Ναυπακτίας και της Ομάδας Διαθρησκειακού Διαπολιτισμικού Διαλόγου, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά εβραϊκές επιγραφές του 16ου-19ου αιώνα από τη συλλογή της 22ας Ε.Β.Α. H επιμελήτρια της έκθεσης κα Άνχελα Μαρία Αρμπελάεζ , η αρχαιολόγος Ι. Κωστή και η συντηρήτρια έργων τέχνης Α. Τηληγάδα καταφέρνουν να μεταφέρουν μέσω των επιτύμβιων, ενεπίγραφων στηλών που περιβάλλονται από αρωματικά βότανα (λεβάντα, δεντρολίβανο, κ.ά.), εικόνες και ευωδιές που λειτουργούν ως μετάβαση στον τόπο της ίασης και της μνήμης. Οι τρεις εντοίχιες εικαστικές εγκαταστάσεις (videowall) που πλαισιώνουν τα εκθέματα έχουν ως θεματικό άξονα: 1) Ματιές στα αρχαιολογικά κατάλοιπα της εβραϊκής παρουσίας στον ελλαδικό χώρο από τον 3ο αι. π.Χ. ως τις μέρες μας. 2) Εικόνες που ανακαλούν τη μνήμη του αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού ως «Δίκαιος των Εθνών» καθώς και συγκλονιστικές εικόνες από το «Γολγοθά» των Ελλήνων – Εβραίων κατά τη διάρκεια της κατοχής. 3) Στο θόλο του τεμένους με την υπόκρουση υδάτινων ήχων λίθινες εβραϊκές επιγραφές προβάλλονται και εναλάσσονται σε τρισδιάστατη μορφή σε ένα αέναο ταξίδι οι λίθινες εβραικές επιγραφές. Για τις εικαστικές εγκαταστάσεις αξιοποιήθηκαν οι αρχιτεκτονικές επιφάνειες του οθωμανικού μνημείου που χρονολογείται το 1502. Η παρουσία του αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού στην έκθεση συνδέεται με την ανακήρυξή του ως «Δίκαιος των Εθνών» από το Yad Vashem to 1969 για την προσπάθεια του να διασώσει τους Εβραίους συμπολίτες του κατά τη διάρκεια της κατοχής. Στα εγκαίνια παρέστησαν ο Πρόεδρος της Διακοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελληνοϊσραηλινής Φιλίας της Βουλής των Ελλήνων κ. Κυριάκος Γεροντόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων, Γιώργος Καλαντζής, η Προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Βυζαντινών Αρχαιοτήτων κα Ευγενία Γερούση, η κα Cristine Alee εκπρόσωπος της Πρεβείας των Η.Π.Α, ο καθηγητής κ. Μωυσής Ελισάφ πρόεδρος της ισραηλητικής Κοινότητας Ιωαννίνων, ο δήμαρχος Ναυπακτίας, η αντιδήμαρχος Πολιτισμού & Τουρισμού κα Μ. Ζιαμπάρα και πλήθος κόσμου. Στις ομιλίες που προηγήθηκαν τονίστηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου αλλά και την πολιτική ηγεσία, η ισότητα και η αλληλεγγύη των ανθρώπων ανεξάρτητα από φυλή, θρησκεία ή δόγμα, μήνυμα του αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού προς τις αρχές κατοχής κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά ιδιαίτερα επίκαιρο στην εποχή μας. Το Σάββατο 1η Ιουνίου, στη Δορβιτσά Ναυπακτίας πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση εις μνήμη του αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού και κατατέθηκε στεφάνια στην προτομή του για πρώτη φορά από μέλη εβραϊκών κοινοτήτων και διπλωμάτη της πρεσβείας των Η.Π.Α. μέσα σε ένα ιδιαίτερα θερμό και φιλόξενο κλίμα από τους ντόπιους κατοίκους και τους επισκέπτες που βρέθηκαν εκεί.