1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ :
1.1. Κανονιστικές προϋποθέσεις αναθεώρησης
Σύμφωνα με το άρθρο 33 του Κανονισμού 1083/2006 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τον Κανονισμό 539/2010 τα Επιχειρησιακά Προγράμματα της Προγραμματικής Περιόδου 2007-2013 δύναται να αναμορφωθούν όταν ισχύουν οι παρακάτω περιπτώσεις:
• Έχουν επέλθει σημαντικές κοινωνικό-οικονομικές αλλαγές
• Παρουσιάζονται δυσκολίες στην υλοποίηση
• Καταγράφεται σημαντική απόκλιση από τους τεθέντες στόχους και τέλος
• Πρέπει να ληφθούν υπόψη διαφορετικές κοινοτικές και εθνικές προτεραιότητες
Η αναγκαιότητα της επικείμενης αναθεώρησης προκύπτει από την διαφοροποίηση που έχει προκύψει σε σχέση με το οικονομικό περιβάλλον στο οποίο η χώρα είναι υποχρεωμένη να λειτουργήσει και τις ανάγκες που προκύπτουν από το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής. Ταυτόχρονα τα δεδομένα από την υλοποίηση των ΕΠ του ΕΣΠΑ δείχνουν ότι υπάρχει καθυστέρηση και αντιμετωπίζονται δυσκολίες στην υλοποίηση, ενώ σε ορισμένα ΕΠ, για λόγους στήριξης της εθνικής προσπάθειας αναζωογόνησης της ελληνικής οικονομίας, διαπιστώνεται υπερδέσμευση κάποιων αξόνων προτεραιότητας και κυρίως εκείνων που στοχεύουν στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας-ανταγωνιστικότητας.
Στην κρίσιμη περίοδο που διανύουμε, τα Επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ επιφορτίζονται και με έναν επιπλέον ρόλο, αυτόν της συμβολής στην επίτευξη των στόχων του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης και της άρσης κατά το δυνατό των δυσμενών επιπτώσεων από τη σοβαρή οικονομική κρίση η οποία πλήττει μεταξύ των άλλων και τη διαθεσιμότητα εθνικών πόρων για τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, με άμεσα επακόλουθα στην απασχόληση και την ευημερία.
Στη βάση αυτή, η επίσπευση της υλοποίησης των προγραμμάτων με την ταυτόχρονη προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα για τη σταδιακή αποκατάσταση της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της αποτελεί πρωταρχικό στόχο και οδηγό για τη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων αναθεώρησης και επιτάχυνσης της εφαρμογής των προγραμμάτων.
1.2. Υποχρεώσεις του ΕΣΠΑ στο πλαίσιο του Μνημονίου – αναγκαιότητα αναθεώρησης
Η απαίτηση που προκύπτει από το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής για την απορρόφηση του ΕΣΠΑ σύμφωνα και με το Ν. 3845/2010, ανέρχεται στα 3,35 δις ευρώ Κοινοτικής Συνδρομής (36% περίπου) για το 2011, εκ των οποίων 2,6 δις αφορούν την Κοινοτική Συνδρομή του ΕΤΠΑ και του Ταμείου Συνοχής και 750 εκ ευρώ αφορούν την Κοινοτική Συνδρομή του ΕΚΤ. Η αντίστοιχη απαίτηση διαμορφώνεται σε 3,7 δις ευρώ για το 2012 (ΕΤΠΑ και ΤΣ 2,85 δις ευρώ και ΕΚΤ 880 εκατ. ευρώ) και σε 3,89 δις ευρώ για το 2013 (ΕΤΠΑ και ΤΣ 3 δις ευρώ και ΕΚΤ 890 εκατ. ευρώ).
Η μέχρι σήμερα υλοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, παρουσιάζει μια ανισομερή κατανομή των υπαρχουσών νομικών δεσμεύσεων και δαπανών με κάποιες δράσεις και άξονες προτεραιότητας να εμφανίζουν μεγαλύτερη συμμετοχή στην υλοποίηση (όπως είναι οι άξονες προτεραιότητας επιχειρηματικότητας και ψηφιακής σύγκλισης για τα ΠΕΠ). Παράλληλα, παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων και στην απορρόφηση των πόρων , ενώ καταγράφονται και σημαντικές καθυστερήσεις στην ωρίμανση των έργων. Τα στοιχεία της 6-7-2011 μας δείχνουν ότι το ΕΣΠΑ έχει απορροφήσει το 20,6% του προϋπολογισμού του (5,407 δις. ευρώ) έχοντας εντάξει έργα προϋπολογισμού 19,46 δισ. ευρώ και έχοντας κάνει νομικές δεσμεύσεις σε έργα 11,4 δισ. ευρώ.
Οι μέχρι σήμερα εκτιμήσεις για την περεταίρω υλοποίηση του ΕΣΠΑ οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι στόχοι του Μνημονίου για το 2011 είναι δύσκολο να επιτευχθούν. Η απόκλιση από τους στόχους τόσο του Μνημονίου όσο και των στόχων που έχουν τεθεί για τον κανόνα αυτόματης αποδέσμευσης θα γίνεται μεγαλύτερη –στο βαθμό που δεν αναληφθεί δράση αντιμετώπισης των εντοπιζόμενων προβλημάτων- με ορατό κίνδυνο την απώλεια πόρων το 2012 και μετά.
Η αναθεώρηση συνεπώς είναι απολύτως αναγκαία, όπως δείχνουν τα στοιχεία υλοποίησης αλλά και όπως εξαγγέλθηκε από τον Πρόεδρο Barroso και τον Πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του Ευρωπαικού Συμβουλίου (23/24 Ιουνίου 2011).
2. Διαδικασίες - περιεχόμενο
2.1 Στάδια Αναθεώρησης
Η αναθεώρηση προβλέπεται να πραγματοποιηθεί σε δύο στάδια.
Το πρώτο στάδιο θα λάβει χώρα άμεσα και εντός του Ιουλίου 2011, με στόχο την επίσημη υποβολή των αναθεωρημένων προγραμμάτων αμέσως μετά στην Επιτροπή. Στόχος αυτού του πρώτου σταδίου θα είναι η αύξηση του ποσοστού της Κοινοτικής συνδρομής στα Ε.Π. προκειμένου να αυξηθεί η απορρόφηση και κατ’ επέκταση η εισροή κοινοτικών πόρων και αφετέρου να εξοικονομηθούν πολύτιμοι και εν ανεπαρκεία λόγω της κρίσης, εθνικοί πόροι. Οι εθνικοί πόροι που θα εξοικονομηθούν από την υποχρέωση κάλυψης της εθνικής συμμετοχής στο ΕΣΠΑ θα κατευθυνθούν κατά προτεραιότητα στην κάλυψη συναφών δαπανών ανάπτυξης που δεν είναι επιλέξιμες σύμφωνα με τους Κανονισμούς της Ε.Ε.
Κατά το πρώτο αυτό στάδιο, δεν θα αναθεωρηθούν οι άξονες προτεραιότητας των ΠΕΠ που αφορούν στις Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου και Στερεάς Ελλάδας που λόγω της υπαγωγής τους στις Περιφέρειες «σταδιακής εισόδου» έχουν συγκριτικά χαμηλότερο προϋπολογισμό.
Το προτεινόμενο πρώτο στάδιο αναθεώρησης δεν επιφέρει αλλαγές στη δομή των επιχειρησιακών προγραμμάτων προκειμένου αφενός να συνεχιστεί η απρόσκοπτη υλοποίηση τους και αφετέρου να εξυπηρετηθούν οι πολιτικές και οι δεσμεύσεις τους.
Το δεύτερο στάδιο, που θα αφορά μια σε μεγαλύτερη έκταση και πιο ουσιαστική αναθεώρηση που θα απαντά και στα προβλήματα δομής και περιεχομένου σε όλα τα Ε.Π. του ΕΣΠΑ, θα ξεκινήσει αμέσως μετά, με στόχο την έγκρισή της εντός του 2012.
Βασική στόχευση αυτού του δεύτερου σταδίου αναθεώρησης θα είναι κατ’ αρχήν:
1. Ενίσχυση νέων αναπτυξιακών δράσεων με αιχμή τις δράσεις επιχειρηματικότητας με έμφαση:
• Στη στήριξη της παραγωγικής επιχειρηματικότητας μέσω του νέου αναπτυξιακού νόμου και του Ταμείου Επιχειρηματικότητας
• Στη στήριξη των εξαγωγών των ελληνικών επιχειρήσεων
• Στη στήριξη της καινοτομίας και της έρευνας και τεχνολογίας ώστε να καταστούν ανταγωνιστικά στο διεθνές περιβάλλον τα ελληνικά προϊόντα.
2. Αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τη διογκούμενη ανεργία, ιδιαίτερα των νέων, νέων επιστημόνων και γυναικών καθώς επίσης και την αντιμετώπιση της ανεργίας με τοπικά χαρακτηριστικά μέσα από την υλοποίηση ολοκληρωμένων παρεμβάσεων σε συνδυασμό πάντοτε με τους βασικούς αναπτυξιακούς στόχους, αύξηση της παραγωγικότητας και προώθηση της καινοτομίας.
3. Κάλυψη των υπερδεσμεύσεων που έχουν προκύψει στα προγράμματα με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτό στο μέλλον –και χωρίς κατάλληλη αναθεώρηση- να καταχωρηθούν στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα οι δεσμεύσεις και να μην μπορέσουν να δηλωθούν οι αναλογούσες δαπάνες στα αιτήματα πληρωμών και συνεπώς να επιβαρυνθούν αποκλειστικά εθνικοί πόροι.
4. Αύξηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στις δράσεις και στα έργα του ΕΣΠΑ μέσα από τη μόχλευση των ιδιωτικών πόρων, δεδομένου ότι η αναθεώρηση θα κατευθύνει επιπλέον πόρους σε δράσεις επιχειρηματικότητας που απαιτούν αυξημένη ιδιωτική συμμετοχή, αλλά και με την υλοποίηση δημόσιων έργων μέσω ΣΔΙΤ και χρηματοδοτικών εργαλείων (JEREMIE, JESSICA κλπ) που επίσης μετέχει σε σημαντικό ποσοστό ο ιδιωτικός τομέας.
5. Μεγιστοποίηση της ωφέλειας σε όρους Κοινοτικής Συνδρομής από τις δηλωθείσες και προβλεπόμενες δαπάνες.
2.2. Τι αναθεωρείται στο πρώτο στάδιο
2.2.1. Κείμενο προγράμματος
Στο τροποποιημένο κείμενο του επιχειρησιακού προγράμματος θα πρέπει να αλλάξουν μόνο τα χρηματοδοτικά δεδομένα όπου απαιτείται, χωρίς καμία άλλη τροποποίηση στο περιεχόμενο ώστε και η διαδικασία έγκρισής τους από την Επιτροπή να είναι δυνατόν να γίνει ευκολότερα και κυρίως ταχύτερα.
2.2.2. Δείκτες αξόνων – Κωδικοί Θέματος Προτεραιότητας
Στο πρώτο αυτό στάδιο αναθεώρησης λόγω του ότι δεν τροποποιείται η Κοινοτική Συνδρομή σε απόλυτα ποσά, δεν είναι απαραίτητη η τροποποίηση δεικτών και ΚΘΠ.
2.2.3. Χρηματοδοτικοί Πίνακες
Στο πρώτο, άμεσο, στάδιο αναθεώρησης, τροποποιούνται αποκλειστικά οι Χρηματοδοτικοί Πίνακες των Ε.Π. σύμφωνα με το συνημμένο επεξεργασμένο πίνακα από την Εθνική Αρχή Συντονισμού του ΕΣΠΑ.
3. Απαιτήσεις Αναθεώρησης
3.1 ΣΜΠΕ
Λόγω του περιορισμού της αναθεώρησης στο πρώτο αυτό στάδιο μόνο στην τροποποίηση των χρηματοδοτικών πινάκων και χωρίς αλλαγές στο περιεχόμενο των αξόνων προτεραιότητας, δεν απαιτείται στην παρούσα φάση έλεγχος (screening) για την πιθανή ανάγκη εκπόνησης νέας Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ).
3.2 Ανάλυση
Με την τροποποίηση του κανονισμού 1083/2006, αυτό που απαιτείται είναι η υποβολή μιας ανάλυσης η οποία θα αποτελείται από ένα μικρό (έως 15 σελίδες) συνεκτικό κείμενο στο οποίο τεκμηριώνεται επαρκώς πρώτον, η ανάγκη για αναθεώρηση και δεύτερον η προτεινόμενη αναθεώρηση.
Ως εκ τούτου, οι ενότητες του κειμένου θα περιλαμβάνουν :
• Ανάλυση των μακροοικονομικών εξελίξεων από την υποβολή και έγκριση των ΕΠ έως σήμερα
• Δεσμεύσεις της χώρας που προκύπτουν από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Μνημόνιο Συνεργασίας και επηρεάζουν την εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων
• Πορεία υλοποίησης του ΕΣΠΑ και των Ε.Π.
• Προβλήματα στην εφαρμογή του ΕΣΠΑ και των Ε.Π. και αντιμετώπιση αυτών
• Βασικές κατευθύνσεις αναθεώρησης όπως προκύπτουν από τα παραπάνω
Η ανάλυση όπως ορίζει ο Κανονισμός υποβάλλεται μαζί με την πρόταση αναθεώρησης του κάθε προγράμματος. Η γενική ανάλυση θα είναι η ίδια για όλα τα προγράμματα με την προσθήκη μιας σελίδας στην οποία θα τεκμηριώνεται η ανάγκη αναθεώρησης του συγκεκριμένου προγράμματος. Η γενική ανάλυση θα αποσταλεί από την ΕΑΣ προς όλα τα ΕΠ ενώ κάθε Διαχειριστική Αρχή θα εξειδικεύσει τις δικές της ανάγκες αναθεώρησης (μονοσέλιδο).
4. Χρονοδιάγραμμα
Η διαδικασία αναθεώρησης προβλέπει όπως είναι γνωστό έγκριση του αναθεωρημένου Ε.Π. από τις αρμόδιες Επιτροπές Παρακολούθησης (Επ.Παρ.). Η διαδικασία έγκρισης από τις Επ.Παρ. προβλέπεται να πραγματοποιηθεί για όλα τα Ε.Π. μέχρι τέλος Ιουλίου με γραπτή και επείγουσα διαδικασία.
Κατόπιν τούτου:
• Έως τις 20 Ιουλίου θα πρέπει να έχει αποσταλεί από τις Δ.Α. των Ε.Π., η πρόταση αναθεώρησης (με διακριτές αλλαγές) στην ΕΑΣ στους κόμβους scos@mnec.gr και eyssaap@mnec.gr
• Tο αναθεωρημένο ΕΠ, θα πρέπει να έχει εγκριθεί με γραπτή διαδικασία από την οικεία Επιτροπή Παρακολούθησης έως το τέλος Ιουλίου 2011 και να υποβληθεί άμεσα, συνοδευόμενο από την ανάλυση, επισήμως στην Επιτροπή σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες (SFC).
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ
ΘΑΝΟΣ ΜΩΡΑΙΤΗΣ
1.1. Κανονιστικές προϋποθέσεις αναθεώρησης
Σύμφωνα με το άρθρο 33 του Κανονισμού 1083/2006 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με τον Κανονισμό 539/2010 τα Επιχειρησιακά Προγράμματα της Προγραμματικής Περιόδου 2007-2013 δύναται να αναμορφωθούν όταν ισχύουν οι παρακάτω περιπτώσεις:
• Έχουν επέλθει σημαντικές κοινωνικό-οικονομικές αλλαγές
• Παρουσιάζονται δυσκολίες στην υλοποίηση
• Καταγράφεται σημαντική απόκλιση από τους τεθέντες στόχους και τέλος
• Πρέπει να ληφθούν υπόψη διαφορετικές κοινοτικές και εθνικές προτεραιότητες
Η αναγκαιότητα της επικείμενης αναθεώρησης προκύπτει από την διαφοροποίηση που έχει προκύψει σε σχέση με το οικονομικό περιβάλλον στο οποίο η χώρα είναι υποχρεωμένη να λειτουργήσει και τις ανάγκες που προκύπτουν από το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής. Ταυτόχρονα τα δεδομένα από την υλοποίηση των ΕΠ του ΕΣΠΑ δείχνουν ότι υπάρχει καθυστέρηση και αντιμετωπίζονται δυσκολίες στην υλοποίηση, ενώ σε ορισμένα ΕΠ, για λόγους στήριξης της εθνικής προσπάθειας αναζωογόνησης της ελληνικής οικονομίας, διαπιστώνεται υπερδέσμευση κάποιων αξόνων προτεραιότητας και κυρίως εκείνων που στοχεύουν στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας-ανταγωνιστικότητας.
Στην κρίσιμη περίοδο που διανύουμε, τα Επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ επιφορτίζονται και με έναν επιπλέον ρόλο, αυτόν της συμβολής στην επίτευξη των στόχων του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης και της άρσης κατά το δυνατό των δυσμενών επιπτώσεων από τη σοβαρή οικονομική κρίση η οποία πλήττει μεταξύ των άλλων και τη διαθεσιμότητα εθνικών πόρων για τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, με άμεσα επακόλουθα στην απασχόληση και την ευημερία.
Στη βάση αυτή, η επίσπευση της υλοποίησης των προγραμμάτων με την ταυτόχρονη προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα για τη σταδιακή αποκατάσταση της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της αποτελεί πρωταρχικό στόχο και οδηγό για τη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων αναθεώρησης και επιτάχυνσης της εφαρμογής των προγραμμάτων.
1.2. Υποχρεώσεις του ΕΣΠΑ στο πλαίσιο του Μνημονίου – αναγκαιότητα αναθεώρησης
Η απαίτηση που προκύπτει από το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής για την απορρόφηση του ΕΣΠΑ σύμφωνα και με το Ν. 3845/2010, ανέρχεται στα 3,35 δις ευρώ Κοινοτικής Συνδρομής (36% περίπου) για το 2011, εκ των οποίων 2,6 δις αφορούν την Κοινοτική Συνδρομή του ΕΤΠΑ και του Ταμείου Συνοχής και 750 εκ ευρώ αφορούν την Κοινοτική Συνδρομή του ΕΚΤ. Η αντίστοιχη απαίτηση διαμορφώνεται σε 3,7 δις ευρώ για το 2012 (ΕΤΠΑ και ΤΣ 2,85 δις ευρώ και ΕΚΤ 880 εκατ. ευρώ) και σε 3,89 δις ευρώ για το 2013 (ΕΤΠΑ και ΤΣ 3 δις ευρώ και ΕΚΤ 890 εκατ. ευρώ).
Η μέχρι σήμερα υλοποίηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, παρουσιάζει μια ανισομερή κατανομή των υπαρχουσών νομικών δεσμεύσεων και δαπανών με κάποιες δράσεις και άξονες προτεραιότητας να εμφανίζουν μεγαλύτερη συμμετοχή στην υλοποίηση (όπως είναι οι άξονες προτεραιότητας επιχειρηματικότητας και ψηφιακής σύγκλισης για τα ΠΕΠ). Παράλληλα, παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων και στην απορρόφηση των πόρων , ενώ καταγράφονται και σημαντικές καθυστερήσεις στην ωρίμανση των έργων. Τα στοιχεία της 6-7-2011 μας δείχνουν ότι το ΕΣΠΑ έχει απορροφήσει το 20,6% του προϋπολογισμού του (5,407 δις. ευρώ) έχοντας εντάξει έργα προϋπολογισμού 19,46 δισ. ευρώ και έχοντας κάνει νομικές δεσμεύσεις σε έργα 11,4 δισ. ευρώ.
Οι μέχρι σήμερα εκτιμήσεις για την περεταίρω υλοποίηση του ΕΣΠΑ οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι στόχοι του Μνημονίου για το 2011 είναι δύσκολο να επιτευχθούν. Η απόκλιση από τους στόχους τόσο του Μνημονίου όσο και των στόχων που έχουν τεθεί για τον κανόνα αυτόματης αποδέσμευσης θα γίνεται μεγαλύτερη –στο βαθμό που δεν αναληφθεί δράση αντιμετώπισης των εντοπιζόμενων προβλημάτων- με ορατό κίνδυνο την απώλεια πόρων το 2012 και μετά.
Η αναθεώρηση συνεπώς είναι απολύτως αναγκαία, όπως δείχνουν τα στοιχεία υλοποίησης αλλά και όπως εξαγγέλθηκε από τον Πρόεδρο Barroso και τον Πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του Ευρωπαικού Συμβουλίου (23/24 Ιουνίου 2011).
2. Διαδικασίες - περιεχόμενο
2.1 Στάδια Αναθεώρησης
Η αναθεώρηση προβλέπεται να πραγματοποιηθεί σε δύο στάδια.
Το πρώτο στάδιο θα λάβει χώρα άμεσα και εντός του Ιουλίου 2011, με στόχο την επίσημη υποβολή των αναθεωρημένων προγραμμάτων αμέσως μετά στην Επιτροπή. Στόχος αυτού του πρώτου σταδίου θα είναι η αύξηση του ποσοστού της Κοινοτικής συνδρομής στα Ε.Π. προκειμένου να αυξηθεί η απορρόφηση και κατ’ επέκταση η εισροή κοινοτικών πόρων και αφετέρου να εξοικονομηθούν πολύτιμοι και εν ανεπαρκεία λόγω της κρίσης, εθνικοί πόροι. Οι εθνικοί πόροι που θα εξοικονομηθούν από την υποχρέωση κάλυψης της εθνικής συμμετοχής στο ΕΣΠΑ θα κατευθυνθούν κατά προτεραιότητα στην κάλυψη συναφών δαπανών ανάπτυξης που δεν είναι επιλέξιμες σύμφωνα με τους Κανονισμούς της Ε.Ε.
Κατά το πρώτο αυτό στάδιο, δεν θα αναθεωρηθούν οι άξονες προτεραιότητας των ΠΕΠ που αφορούν στις Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου και Στερεάς Ελλάδας που λόγω της υπαγωγής τους στις Περιφέρειες «σταδιακής εισόδου» έχουν συγκριτικά χαμηλότερο προϋπολογισμό.
Το προτεινόμενο πρώτο στάδιο αναθεώρησης δεν επιφέρει αλλαγές στη δομή των επιχειρησιακών προγραμμάτων προκειμένου αφενός να συνεχιστεί η απρόσκοπτη υλοποίηση τους και αφετέρου να εξυπηρετηθούν οι πολιτικές και οι δεσμεύσεις τους.
Το δεύτερο στάδιο, που θα αφορά μια σε μεγαλύτερη έκταση και πιο ουσιαστική αναθεώρηση που θα απαντά και στα προβλήματα δομής και περιεχομένου σε όλα τα Ε.Π. του ΕΣΠΑ, θα ξεκινήσει αμέσως μετά, με στόχο την έγκρισή της εντός του 2012.
Βασική στόχευση αυτού του δεύτερου σταδίου αναθεώρησης θα είναι κατ’ αρχήν:
1. Ενίσχυση νέων αναπτυξιακών δράσεων με αιχμή τις δράσεις επιχειρηματικότητας με έμφαση:
• Στη στήριξη της παραγωγικής επιχειρηματικότητας μέσω του νέου αναπτυξιακού νόμου και του Ταμείου Επιχειρηματικότητας
• Στη στήριξη των εξαγωγών των ελληνικών επιχειρήσεων
• Στη στήριξη της καινοτομίας και της έρευνας και τεχνολογίας ώστε να καταστούν ανταγωνιστικά στο διεθνές περιβάλλον τα ελληνικά προϊόντα.
2. Αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τη διογκούμενη ανεργία, ιδιαίτερα των νέων, νέων επιστημόνων και γυναικών καθώς επίσης και την αντιμετώπιση της ανεργίας με τοπικά χαρακτηριστικά μέσα από την υλοποίηση ολοκληρωμένων παρεμβάσεων σε συνδυασμό πάντοτε με τους βασικούς αναπτυξιακούς στόχους, αύξηση της παραγωγικότητας και προώθηση της καινοτομίας.
3. Κάλυψη των υπερδεσμεύσεων που έχουν προκύψει στα προγράμματα με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτό στο μέλλον –και χωρίς κατάλληλη αναθεώρηση- να καταχωρηθούν στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα οι δεσμεύσεις και να μην μπορέσουν να δηλωθούν οι αναλογούσες δαπάνες στα αιτήματα πληρωμών και συνεπώς να επιβαρυνθούν αποκλειστικά εθνικοί πόροι.
4. Αύξηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στις δράσεις και στα έργα του ΕΣΠΑ μέσα από τη μόχλευση των ιδιωτικών πόρων, δεδομένου ότι η αναθεώρηση θα κατευθύνει επιπλέον πόρους σε δράσεις επιχειρηματικότητας που απαιτούν αυξημένη ιδιωτική συμμετοχή, αλλά και με την υλοποίηση δημόσιων έργων μέσω ΣΔΙΤ και χρηματοδοτικών εργαλείων (JEREMIE, JESSICA κλπ) που επίσης μετέχει σε σημαντικό ποσοστό ο ιδιωτικός τομέας.
5. Μεγιστοποίηση της ωφέλειας σε όρους Κοινοτικής Συνδρομής από τις δηλωθείσες και προβλεπόμενες δαπάνες.
2.2. Τι αναθεωρείται στο πρώτο στάδιο
2.2.1. Κείμενο προγράμματος
Στο τροποποιημένο κείμενο του επιχειρησιακού προγράμματος θα πρέπει να αλλάξουν μόνο τα χρηματοδοτικά δεδομένα όπου απαιτείται, χωρίς καμία άλλη τροποποίηση στο περιεχόμενο ώστε και η διαδικασία έγκρισής τους από την Επιτροπή να είναι δυνατόν να γίνει ευκολότερα και κυρίως ταχύτερα.
2.2.2. Δείκτες αξόνων – Κωδικοί Θέματος Προτεραιότητας
Στο πρώτο αυτό στάδιο αναθεώρησης λόγω του ότι δεν τροποποιείται η Κοινοτική Συνδρομή σε απόλυτα ποσά, δεν είναι απαραίτητη η τροποποίηση δεικτών και ΚΘΠ.
2.2.3. Χρηματοδοτικοί Πίνακες
Στο πρώτο, άμεσο, στάδιο αναθεώρησης, τροποποιούνται αποκλειστικά οι Χρηματοδοτικοί Πίνακες των Ε.Π. σύμφωνα με το συνημμένο επεξεργασμένο πίνακα από την Εθνική Αρχή Συντονισμού του ΕΣΠΑ.
3. Απαιτήσεις Αναθεώρησης
3.1 ΣΜΠΕ
Λόγω του περιορισμού της αναθεώρησης στο πρώτο αυτό στάδιο μόνο στην τροποποίηση των χρηματοδοτικών πινάκων και χωρίς αλλαγές στο περιεχόμενο των αξόνων προτεραιότητας, δεν απαιτείται στην παρούσα φάση έλεγχος (screening) για την πιθανή ανάγκη εκπόνησης νέας Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ).
3.2 Ανάλυση
Με την τροποποίηση του κανονισμού 1083/2006, αυτό που απαιτείται είναι η υποβολή μιας ανάλυσης η οποία θα αποτελείται από ένα μικρό (έως 15 σελίδες) συνεκτικό κείμενο στο οποίο τεκμηριώνεται επαρκώς πρώτον, η ανάγκη για αναθεώρηση και δεύτερον η προτεινόμενη αναθεώρηση.
Ως εκ τούτου, οι ενότητες του κειμένου θα περιλαμβάνουν :
• Ανάλυση των μακροοικονομικών εξελίξεων από την υποβολή και έγκριση των ΕΠ έως σήμερα
• Δεσμεύσεις της χώρας που προκύπτουν από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Μνημόνιο Συνεργασίας και επηρεάζουν την εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων
• Πορεία υλοποίησης του ΕΣΠΑ και των Ε.Π.
• Προβλήματα στην εφαρμογή του ΕΣΠΑ και των Ε.Π. και αντιμετώπιση αυτών
• Βασικές κατευθύνσεις αναθεώρησης όπως προκύπτουν από τα παραπάνω
Η ανάλυση όπως ορίζει ο Κανονισμός υποβάλλεται μαζί με την πρόταση αναθεώρησης του κάθε προγράμματος. Η γενική ανάλυση θα είναι η ίδια για όλα τα προγράμματα με την προσθήκη μιας σελίδας στην οποία θα τεκμηριώνεται η ανάγκη αναθεώρησης του συγκεκριμένου προγράμματος. Η γενική ανάλυση θα αποσταλεί από την ΕΑΣ προς όλα τα ΕΠ ενώ κάθε Διαχειριστική Αρχή θα εξειδικεύσει τις δικές της ανάγκες αναθεώρησης (μονοσέλιδο).
4. Χρονοδιάγραμμα
Η διαδικασία αναθεώρησης προβλέπει όπως είναι γνωστό έγκριση του αναθεωρημένου Ε.Π. από τις αρμόδιες Επιτροπές Παρακολούθησης (Επ.Παρ.). Η διαδικασία έγκρισης από τις Επ.Παρ. προβλέπεται να πραγματοποιηθεί για όλα τα Ε.Π. μέχρι τέλος Ιουλίου με γραπτή και επείγουσα διαδικασία.
Κατόπιν τούτου:
• Έως τις 20 Ιουλίου θα πρέπει να έχει αποσταλεί από τις Δ.Α. των Ε.Π., η πρόταση αναθεώρησης (με διακριτές αλλαγές) στην ΕΑΣ στους κόμβους scos@mnec.gr και eyssaap@mnec.gr
• Tο αναθεωρημένο ΕΠ, θα πρέπει να έχει εγκριθεί με γραπτή διαδικασία από την οικεία Επιτροπή Παρακολούθησης έως το τέλος Ιουλίου 2011 και να υποβληθεί άμεσα, συνοδευόμενο από την ανάλυση, επισήμως στην Επιτροπή σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες (SFC).
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ
ΘΑΝΟΣ ΜΩΡΑΙΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου