Τετάρτη 4 Αυγούστου 2010

Καταναλωτές και Οικονομική Κρίση


Στις 20 Μαΐου 2010, η Οργάνωση Καταναλωτών της Σλοβενίας, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Καταναλωτών (BEUC) και το Διατλαντικό Διάλογο Καταναλωτών (TACD), διοργάνωσαν παγκόσμιο συνέδριο, για τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. 29 ομιλητές παρουσίασαν τις απόψεις κυβερνήσεων, χρηματοοικονομικής βιομηχανίας και καταναλωτών.

Τα βασικά θέματα, που συζητήθηκαν ήταν η αποτελεσματικότητα των μέτρων, που έλαβαν οι διάφορες κυβερνήσεις, για τη μείωση των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, στους καταναλωτές και κατά πόσο απαιτούνται και άλλες παρεμβάσεις, στο χρηματοπιστωτικό τομέα, για να εμποδιστεί η ζημιά των καταναλωτών και ο χρηματοπιστωτικός τους αποκλεισμός.

Βασικό συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι αιτία της κρίσης, ήταν η ιδέα ότι οι χρηματοοικονομικές αγορές λειτουργούν, σωστά. Η θεωρία των τέλειων χρηματοοικονομικών αγορών προώθησε την απορύθμιση των αγορών, μεγεθύνοντας τα κέρδη και τον πλούτο των μετόχων και αφήνοντας, κατά μέρος, την κοινωνική εταιρική ευθύνη. Οι ανεπαρκείς δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές ήταν παράγοντες κλειδιά, για την οικονομική κρίση. Τελικά, όλο το βάρος έπεσε, στους καταναλωτές. Τα μέτρα, που λήφθηκαν, από τους κυβερνώντες για την προστασία των καταναλωτών, άργησαν, πολύ. Αυτή τη στιγμή, υπάρχει ανάγκη ισχυρής και αποτελεσματικής ρύθμισης των χρηματοοικονομικών αγορών, που θα διασφαλίζει την προστασία των καταναλωτών, ώστε να αποφύγουμε παρόμοιες κρίσεις και προβλήματα, στο μέλλον.






Για να διασφαλιστεί, λοιπόν, ότι στο μέλλον, δε θα αντιμετωπίσουμε παρόμοιες καταστάσεις, οι Ενώσεις Καταναλωτών, που συμμετείχαμε, στο συνέδριο στη Λουμπλιάνα, εκδώσαμε την παρακάτω κοινή διακήρυξη:
Διακήρυξη της Λουμπλιάνα Καταναλωτές και Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες
«Οι Ενώσεις Καταναλωτών ανησυχούμε, πάρα πολύ, για τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, στους καταναλωτές και είμαστε απογοητευμένοι, από τις άτολμες και αργοπορημένες ενέργειες των κυβερνήσεων και της οικονομικής βιομηχανίας, για τη διόρθωση των λαθών και των αποτυχιών της αγοράς, ώστε να διασφαλιστεί ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας λειτουργεί, με σταθερότητα και βιωσιμότητα, υπηρετώντας τα συμφέροντα όλων των ανθρώπων.

Οι Ενώσεις Καταναλωτών, που υπογράφουμε, παρακάτω, ζητούμε:
1. Επειδή οι παγκοσμιοποιημένες και απορυθμισμένες αγορές είναι επιρρεπείς, σε μεγάλες ακρότητες και έχουν αποδείξει ότι εμπεριέχουν τεράστιους κινδύνους, για τους καταναλωτές, πρέπει να διασφαλιστεί μεγαλύτερη σταθερότητα των αγορών και να ενδυναμωθεί η πλευρά της ζήτησης, λαμβάνοντας τα παρακάτω μέτρα:
• Ρύθμιση των αγορών και αποτελεσματική εφαρμογή των ρυθμιστικών μέτρων. Θεσμοθέτηση αυστηρών μέτρων. Ρύθμιση, σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και όχι περαιτέρω απορύθμιση ή εθελοντικές δεσμεύσεις.
• Κανόνες για να περιοριστούν οι κερδοσκοπικές επενδύσεις, που οδηγούν, σε σοβαρή αποσταθεροποίηση της αγοράς.
• Εφαρμογή στην πράξη της δέσμευσης της συνόδου G-20 ότι καμιά αγορά, κανένα προϊόν, κανένας πάροχος χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών δε θα λειτουργεί, χωρίς αποτελεσματική ρύθμιση και εποπτεία. Δε θα υπάρχουν, πλέον, «ασφαλή λιμάνια» και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, που θα βασίζονται, σε ελλειμματική ή αδύναμη ρύθμιση.
• Αυστηρή ρύθμιση και συνεχή εποπτεία των οίκων αξιολόγησης, που εμπλέκονται στην αξιολόγηση εταιριών και προϊόντων, ώστε να αποτραπούν υποκειμενικές ή παραπλανητικές αξιολογήσεις.
• Τα διευθυντικά στελέχη και το προσωπικό των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων πρέπει να δεσμεύονται, για υπεύθυνη μακροπρόθεσμη λειτουργία.
• Προώθηση του ανταγωνισμού και της ποικιλίας χρηματοπιστωτικών προϊόντων, στην αγορά, ειδικά, εκεί όπου η κρατική βοήθεια έχει οδηγήσει, σε συγκεντρώσεις, ώστε να εξαλειφθούν τα εμπόδια, για τους νέους εταίρους.
2. Η οικονομική κρίση απέδειξε ότι είναι απαραίτητη η ενδυνάμωση της εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα, έτσι ώστε όχι μόνο να ελέγχεται η σταθερότητα των αγορών και να υπάρχει συνετή διαχείριση αλλά και να λειτουργεί, προς όφελος και των καταναλωτών. Είναι απαραίτητος ο έλεγχος της συμπεριφοράς των επιχειρήσεων. Απαιτούμε να συμπεριληφθούν, στις ρυθμιστικές μεταρρυθμίσεις, τα παρακάτω:
• Η προστασία των καταναλωτών πρέπει να αποτελεί το βασικό στόχο της εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα.
• Πρέπει να διασφαλιστεί η συμμετοχή των καταναλωτών, στις εποπτικές αρχές. Πρέπει να διασφαλιστεί το δικαίωμα των καταναλωτών να καταθέτουν παράπονα και καταγγελίες, για ελλείμματα, στη λειτουργία της αγοράς, για κακές επιχειρηματικές πρακτικές. Πρέπει να διασφαλιστεί η υποστήριξη των Ενώσεων Καταναλωτών, για να λειτουργήσουν, ως φύλακες και επόπτες της αγοράς.
• Η εποπτεία, από τις Κυβερνήσεις, πρέπει να περιλαμβάνει πολιτικές, που ανταποκρίνονται, στις ανάγκες και στις συνήθειες των Καταναλωτών.
• Απαιτούνται εθνικά και διεθνή πρότυπα, που θα λειτουργήσουν ως δίχτυ προστασίας (κατώτατα όρια) προστασίας των καταναλωτών. Πρέπει, ταυτόχρονα, να επιτρέπονται ανώτερα όρια προστασίας, σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, όταν απαιτείται, από τις συνθήκες.
• Η εποπτεία πρέπει να γίνεται, καθ΄ όλη τη διάρκεια της ζωής των χρηματοπιστωτικών προϊόντων και να γίνεται, σε όλους τους τομείς της χρηματοπιστωτικής αγοράς.
• Αποτελεσματικά και σταθερά εγγυητικά κεφάλαια πρέπει να διασφαλίζουν την προστασία καταθέσεων, επενδύσεων και ασφαλειών.
• Πρέπει να υπάρχουν μηχανισμοί συνεχούς αξιολόγησης των αγορών, εάν λειτουργούν, προς όφελος όλων των εμπλεκόμενων εταίρων, σε αυτές. Προϊόντα, που αποδεικνύονται ζημιογόνα ή πολύ επικίνδυνα, για τους καταναλωτές ή για ομάδες καταναλωτών, πρέπει να απαγορεύονται ή να περιορίζονται.
3. Οι αθέμιτες πωλήσεις, από τα στεγαστικά δάνεια, μέχρι τις συντάξεις και τα ασφαλιστήρια, αποτελούν τη μάστιγα της χρηματοοικονομικής βιομηχανίας και τη βασική αιτία της κρίσης. Είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές έχουν πρόσβαση, σε ασφαλή προϊόντα, που ανταποκρίνονται, στις ανάγκες τους. Απαιτούνται, λοιπόν:
• Απλή, κατανοητή και σύντομη πληροφόρηση των καταναλωτών, που θα εστιάζει, σε βασικά σημεία του χρηματοοικονομικού προϊόντος, που ενδιαφέρει ή προωθείται, στον καταναλωτή. Απλοί δείκτες επικινδυνότητας πρέπει να δημιουργηθούν, για να υπάρχει διαφάνεια.
• Ανάπτυξη απλών προϊόντων, που είναι κατανοητά στους καταναλωτές, εύκολα συγκρίσιμα και τα οποία παράγουν καλά και αξιόπιστα αποτελέσματα.
• Δημιουργία κανόνων, για υπεύθυνη συμπεριφορά των παρόχων χρηματοοικονομικών προϊόντων, οι οποίοι θα διέπουν τα προϊόντα, σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους και θα περιλαμβάνουν την προώθηση (διαφήμιση), την πώληση, τα συμβόλαια και τη χρήση τους, μετά την αγορά.
• Ενδυνάμωση της ευθύνης των παρόχων, για «κακές» συμπεριφορές, προς καταναλωτές και αγορές.
• Δημιουργία αποτελεσματικών και ανεξάρτητων μηχανισμών ατομικής και συλλογικής αποζημίωσης.
4. Η παροχή ανεξάρτητων συμβουλευτικών υπηρεσιών, είναι βασική προϋπόθεση, για να λάβουν οι καταναλωτές σωστές αποφάσεις, για τα σύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα. Όμως, επειδή οι συμβουλές αυτές, συνήθως, δίνονται, αποκλειστικά, από τους ίδιους τους παρόχους ή τους μεσολαβητές τους, σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα, πρέπει να διασφαλιστεί ότι:
• Δίκτυα και κανόνες θα δημιουργηθούν, για την παροχή ανεξάρτητων συμβουλών, που δε θα εμπεριέχουν σύγκρουση συμφερόντων.
• Θα αναπτυχθεί υγιής ανταγωνισμός, τον τομέα παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών.
• Θα θεσμοθετηθούν αυστηροί κανόνες, που θα διέπουν τα προσόντα, τη συμπεριφορά, την ευθύνη και την υπευθυνότητα των συμβούλων, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι συμβουλές ανταποκρίνονται, στις ανάγκες των καταναλωτών και ότι δίνονται επαρκείς προειδοποιήσεις, για τον κίνδυνο των προϊόντων, στους καταναλωτές. Όλη η διαδικασία παροχής συμβουλών, πρέπει να αποδεικνύεται, με έγγραφα.
• Θα υπάρξουν προγράμματα χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης των καταναλωτών, τόσο των μαθητών, όσο και των ενηλίκων. Όμως, η εκπαίδευση δε μπορεί να αντικαταστήσει τα υπόλοιπα μέτρα.
5. Δυστυχώς, οι χρηματοοικονομικές αγορές απέτυχαν να παράσχουν βασικά προϊόντα και υπηρεσίες, σε όλους τους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων και των ευάλωτων ομάδων καταναλωτών. Πρέπει, λοιπόν, να διασφαλιστεί ότι δε θα υπάρξει χρηματοοικονομικός αποκλεισμός καταναλωτών:
• Η πρόσβαση, σε βασικές τραπεζικές υπηρεσίες, είναι βασικό δικαίωμα όλων των καταναλωτών.
• Νέα προϊόντα και υπηρεσίες πρέπει να σχεδιαστούν και να τοποθετηθούν, στην αγορά, για να καλύψουν τις πραγματικές ανάγκες, περιθωριοποιημένων καταναλωτών. Οι χρεώσεις πρέπει να συνδέονται, με το πραγματικό κόστος και να διέπονται, από διαφάνεια.
• Ο ρόλος των δημόσιων αρχών, στη μάχη, κατά χρηματοοικονομικού αποκλεισμού, καθώς και στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, σε ευάλωτες, ομάδες καταναλωτών, είναι πρωταρχικής σημασίας.
• Εάν κάποιοι πάροχοι χρηματοοικονομικών υπηρεσιών αδυνατούν να ανταποκριθούν, στις παραπάνω προδιαγραφές, τότε οι κυβερνήσεις πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες, για να διασφαλίσουν την αποφυγή του αποκλεισμού.

Ζητούμε, από την Ελληνική Κυβέρνηση, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις Κυβερνήσεις όλων των κρατών να αναλάβουν πρωτοβουλία, ώστε να μην αντιμετωπίσουμε οι καταναλωτές παρόμοια κρίση, στο μέλλον. Οι καταναλωτές έχουμε πληρώσει, ακριβά, την κρίση, για την οποία δε φταίξαμε. Είναι, πλέον καιρός να ληφθούν και για εμάς μέτρα προστασίας




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου